Wie zijn we?

Diogenes is een gemengde loge van vrijmetselaars in de Kempen. Op deze pagina vind je eerst algemene uitleg over de vrijmetselarij, en dan onze principeverklaring, die uitdrukt wat voor loge we (willen) zijn.

Over Vrijmetselarij

1. Wat is de vrijmetselarij?

De vrijmetselarij is een besloten vereniging (broederschap), die naar geestelijke en morele verheffing streeft. Zij verenigt mensen die niet-dogmatisch willen zijn en houdt dus geen rekening met godsdienstige overtuiging, huidkleur, stand of nationaliteit. Er wordt gewerkt met rituelen en symbolen, die vaak ontleend zijn aan de bouwkunst en aan het spel van licht en duisternis. Het geestelijk beleven van de vrijmetselaar is moeilijk te omschrijven omdat het een zeer persoonlijke ervaring is. Toch staan persoonlijke groei en ontwikkeling steeds centraal, net zoals het engagement om van de (leef)wereld een betere plaats te maken.
Als de vrijmetselarij één geloofspunt heeft, dan is het dat zinvol contact tussen mensen mogelijk is, ook al verschillen die mensen wezenlijk en op tal van vlakken.

2. Wat biedt de vrijmetselarij?

De vrijmetselarij biedt een werkmethode om te streven naar drie doelen:
  • als vrijmetselaar wil je jezelf grondig leren kennen en omdat je beseft dat je onaf en onvolmaakt bent, is groeien, evolueren, werken aan jezelf de basis van de maçonnieke arbeid. “Word een zo goed mogelijk, zo evenwichtig mogelijk, zo wijs mogelijk mens, voor jezelf én voor de anderen” is een sleutelopdracht;
  • het geloof in de mogelijkheid van zinvol contact tussen mensen impliceert dat je als vrijmetselaar de reis wil maken naar de andere, je wilt hem of haar ontmoeten, begrijpen en doorgronden en je stelt jezelf open, met zo min mogelijk achterdocht of reserves.
  • als vrijmetselaars leef je niet in een sociaal, maatschappelijk of politiek vacuüm; je behoort tot een sociaal weefsel, je bent burger van een land en bewoner van een – soms erg zieke – planeet: dat geeft verantwoordelijkheid die je niet kan, mag en wil uit de weg gaan.

3. Wat zijn de middelen bij deze werkmethode?

De vrijmetselarij is een initiatiek genootschap. De initiatie of inwijding is een kwalitatieve overgang van één levensfase naar een andere. Als kandidaat-maçon kies je hier erg bewust voor, na een behoorlijk intense periode van zelfreflectie en voorbereiding. Niemand verplicht je; je kiest.
De maçonnieke zittingen hebben duidelijk een ritueel karakter: d.w.z. dat zij volgens een vast en herkenbaar patroon verlopen. Langs de ene kant markeert dit een scheidingsmoment tussen het profane, het alledaagse en dat, wat je een iets hogere, meer onthechte plek wil geven in je eigen leven. Langs de andere kant brengt het ritueel rust, herkenbaarheid en een gevoel van thuiskomen.
Daarnaast werken we met symbolen en de functie van symbolen, maçonnieke of andere, is steeds dubbel: langs de ene kant tracht een symbool de essentie van iets te vatten, te kristalliseren. Als je het symbool ziet, wordt alles wat er achter zit opgeroepen.
Langs de andere kant schept een symbool afstand. Naast de eigenlijke realiteit die vaak te complex is om te vatten, maakt het symbool deel uit van een metaniveau. Het zegt iets over de realiteit, maar het is de realiteit niet; het staat erbuiten. En die afstand is nodig om te denken over…  Zonder afstand nemen kunnen we niet denken over de realiteit, dan zitten we er midden in.
Het symbool is dus altijd veel groter dan zijn eigen fysieke omvang, maar nooit zo groot als de inhoud waarvoor het staat.
Rituele zittingen en het gebruik van symbolen leiden tot bezinning en verdieping en een zekere geestelijke gelijkgerichtheid van de leden met behoud van volledige vrijheid van denken van elk individu. Anders gezegd: het gaat om een gezamenlijke beleving en een persoonlijke verwerking.
Tijdens de bijeenkomsten wordt vaak een bepaald onderwerp besproken in de vorm van een voordracht (in de vrijmetselarij bouwstuk genoemd), meestal gevolgd door een gedachtewisseling. Deze bouwstukken hebben als regel facetten van het mens-zijn of maatschappelijke thema’s tot onderwerp.

4.Wat zoekt men en kan men vinden in de vrijmetselarij? 

Als kandidaat-lid heb je soms een punt in je leven bereikt, van waaruit je alleen niet verder komt. Wie zoekt naar waarheid of naar zingeving loopt in de eigen kring wel eens op een muur. De vrijmetselarij kan dan een platform bieden voor regelmatige bezinning en verdieping. Door met anderen te werken en met hen van gedachten te wisselen, verkrijg je meer inzicht in je eigen wezen, in dat van anderen en - wellicht - ook in het totale geheel.
Mensen die denken door de vrijmetselarij maatschappelijke vooruitgang te bereiken of die een soort gezelligheidsvereniging verwachten, zullen bedrogen uitkomen.
Het leven in onze moderne maatschappij is opgedeeld in segmenten: je hebt je gezin, je werk, je vrienden, je verenigingsleven en binnen dat alles probeer je ook nog wat tijd te houden voor jezelf.
Voor de maçon komt daar een nieuw element bij : de vrijmetselarij.
En hier sta je voor een keuze, een keuze waarin de vrijmetselarij je vrij laat, want ze dwingt haar leden in niets.
  • ofwel wordt de vrijmetselarij een bijkomend segment, dat vrij los staat van de andere segmenten in je leven.
  • ofwel wordt zij een essentieel, geïntegreerd deel van je persoonlijkheid, iets dat je meedraagt in al je sociale rollen.

5.Wat zijn de plichten van de vrijmetselaar? 

Een vrijmetselaar dient naar beste vermogen als een goed mens te leven. Vrijmetselaren dienen open te staan voor de mening van anderen en hun, als dat gevraagd wordt, hulp te verlenen.
Een vrijmetselaar neemt zich ook voor niet lui te zijn: het werken aan zichzelf (= het kappen aan de ruwe steen) en aan de maatschappij (= bouwen aan de tempel van de mensheid) zijn geen vrijblijvende bezigheden.
Vrijmetselaren beloven als zij toetreden tot de vrijmetselarij alle bijeenkomsten die binnen hun loge gehouden worden bij te wonen, tenzij zij om dringende redenen verhinderd zijn.
Wie tracht een sterk, kwetsbaar, kritisch en wijs mens te worden, zal merken ook een goed Vrijmetselaar te zijn.

6.Aan welke eisen moet een kandidaat vrijmetselaar voldoen? 

We weerhouden hier een aantal criteria zoals ze geformuleerd werden door Leo Apostel:
  • wie ingewijd kan worden moet voor zichzelf gedeeltelijk een probleem zijn, met de behoefte zichzelf beter te kennen en te begrijpen, anderen beter te kennen en te begrijpen en de bereidheid zich te verwonderen, zich te veranderen. Dit veronderstelt ook te kunnen lijden zonder catastrofes.
  • wie ingewijd kan worden moet zichzelf kwetsbaar kunnen opstellen, over zichzelf kunnen spreken en zich voor anderen openen.
  • wie ingewijd kan worden kan naar anderen - verafstaanden - luisteren en verlangt ook dieper en meer contact dan hij tot nu had.
  • wie ingewijd kan worden kan strijden zonder vijandschap, autonoom beslissen en onpopulaire standpunten verdedigen.
  • wie ingewijd kan worden heeft een sterke inzet ten voordele van tenminste één boven-persoonlijk doel. 

Principeverklaring

  1. De Achtbare Loge Diogenes wil een eigentijdse en toekomstgerichte loge zijn in het Oosten Turnhout (Dessel). Zij werkt ter vervolmaking van de Mensheid en steunt daarbij op de Rede.
  2. De Achtbare Loge Diogenes legt de nadruk op de parreisia, de vrijmoedigheid. Zij stelt vrijheid van spreken en bereidheid tot luisteren in respect voor elkaar centraal.
  3. De Achtbare Loge Diogenes neemt zich voor haar standpunten niet alleen theoretisch uit te diepen, maar ook in praktijk te brengen.
  4. De Achtbare Loge Diogenes streeft naar een democratische en progressieve vrijmetselarij. Binnen de vrijmetselarij wil zij ijveren voor het doorbreken van iedere vorm van discriminatie en zal zij trachten bestaande scheidingslijnen op te heffen.
  5. De Achtbare Loge Diogenes wil werken met betekenisvolle rituelen. Ze verwacht van haar leden dat zij allen daadwerkelijk bijdragen aan de opbouw en groei van de werkplaats, ieder volgens eigen mogelijkheden, bekwaamheden en talenten.
  6. De Achtbare Loge Diogenes beklemtoont de zin van de broederlijkheid, die door woord en daad tot uitdrukking moet komen. Oprechte broederlijkheid betekent meer dan formele verdraagzaamheid: zij moet leiden tot een actieve en gezamenlijke inzet.